برررسی درمان دارویی ( عمدتا طبیعی ) و هورمونی در بیماری های عصبی ( آلزایمر، پارکینسون، هانتینگتون، MS و …. )

اختلالات عصبی گروهی از بیماری ها هستند که سیستم عصبی مرکزی و محیطی را تحت تاثیر قرار می دهند. سیستم عصبی مرکزی از مغز و نخاع تشکیل شده است، در حالی که سیستم عصبی محیطی شامل اعصابی است که از این نواحی منشعب می شوند و به سایر قسمت های بدن منشعب می شوند.

بیماری‌های تخریب‌کننده عصبی، مانند بیماری آلزایمر (AD) و بیماری پارکینسون (PD) جزوه مهترین بیماری های سیستم عصبی می باشند . بیماری آلزایمر شایع ترین نوع زوال عقل است. این بیماری یک بیماری پیشرونده است که با از دست دادن حافظه خفیف شروع می شود و منجر به از دست دادن توانایی انجام مکالمه و واکنش به محیط می شود.بیماری آلزایمر بخش هایی از مغز را درگیر می کند که فکر، حافظه و زبان را کنترل می کند.بعد از AD از نظر بروز، PD دومین بیماری نورودژنراتیو شایع است و با آسیب پیشرونده نورون های دوپامینرژیک مزانسفالیک (DA) جسم سیاه (SN) و برجستگی های جسم مخطط مشخص می شود.

مطالعه پاتوژنز وانجام مداخلات دارویی برای بیماری های عصبی به دلیل محافظت شدید از مغز توسط سد خونی مغزی اغلب دشوار است .از طرفی به دلیل وجود عوارض جانبی دارو های شیمیایی مورد استفاده برای درمان این بیماری ها . توسعه روش های پیشگیری  و درمانهای با کمترین عوارض جانبی برای این بیماری ها ضروری است.

هورمون تراپی :جدید ترین استراتژی درمان بیماری های عصبی

 

گزارش شده است که زنان در طول زندگی نسبت به مردان در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به بیماری های عصبی مانند آلزایمر (AD) هستند از این رو ارتباط بین نقش هورمون های های بدن و ابتلا به بیماری های عصبی مورد توجه قرار گرفته است.. سنتز هورمون ها از جمله هورمون های استروئیدی در مغز اولین بار توسط Baulieu گزارش شده است، و او آنها را “نورواستروئید” نامید. به طور مثال گزارش شده است سطح تستوسترون در مغز لزوماً منعکس کننده سطح گردش خون آنها نیست، زیرا تستوسترون ممکن است به صورت موضعی در مغز و یا از استروئیدهای پیش ساز آدرنال در گردش ،توسط سلول های عصبی سنتز شود . همچنین شواهد زیادی نشان دهنده کاهش بیان و فعالیت آنزیم های استروئیدوژن و وجود مقادیر کم تستوسترون و متابولیت های آن در مغز پس از برداشتن غدد درون ریز استروئیدی، به ویژه در هیپوکامپ و سیستم مزوکورتیکولیمبیک است . علاوه بر این نتایج مطالعات نشان می دهد که هورمون ها اثرات نوروبیولوژیکی و محافظت کننده عصبی مثبتی را نشان می‌دهند . از این رو استفاده از مداخلات هورمونی و هورمون تراپی به یک موضوع جذاب برای محققان حوزه اعصاب تبدیل شده است

برخی هورمون های استفاده شده در مطالعات :

تستوسترون:

 

 همچنین نتایج مطالعات نشان می دهد کاهش ناگهانی تستوسترون ممکن است با افزایش شیوع PD در مردان مرتبط باشد، که این اختلال در زنان تقریباً تا ۲ برابرگزارش شد . محققان تاثیر کمبود تستوسترون را بر روی موش‌های نر مطالعه کرده‌اند و دریافتند که موش‌های اخته شده شروع به بروز علائم حرکتی مشابه PD می‌کنند که این اختلالات با افزودن مکمل‌های ۵-آلفا-دی هیدروتستوسترون (DHT) بهبود پیدا کرد .

 تستوسترون به خوبی به عنوان هورمون تولید مثل مردانه و یک استروئید آنابولیک شناخته می شود. با این حال، اکنون به خوبی مستند شده است که این هورمون تأثیرات عمده ای بر سیستم عصبی دارد که بسیار فراتر از کنترل عملکردهای تولید مثل است. تستوسترون، در واقع، نقش عمده‌ای در زنده ماندن، عملکرد و انعطاف‌پذیری نورون‌ها ایفا می‌کند، و همچنین یک تنظیم‌کننده کلیدی میلین‌سازی آکسون‌ها است، تستوسترون با اعمال تأثیر مستقیم بر سیستم مزوکورتیکولیمبیک بر فرآیندهای شناختی و عملکردهای اجرایی تأثیر می‌گذارد. همچنین گزارش شده است تستوسترون انعطاف‌پذیری سیناپسی و تراکم دندریت ها را در هیپوکامپ و قشر جلوی مغز موش تنظیم می کند . نتایج یک مطالعه نشان داده است در موش های نر و ماده گنادکتومی شده ،سطح تستوسترون مغز و پلاسما کاهش معنی داری پیدا کرد .همچنین در این مطالعه نشان داده شد که بعد از کاهش سطح تستوسترون هیچ بازسازی در اجزای نورونی مانند میلین رخ نداده است با این حال، هنگامی که موش‌ها یک ایمپلنت زیر جلدی پر از تستوسترون دریافت کردند، قعالیت میلین سازی در آکسون ها دوباره افزایش پیدا کرد که این امر موید نقش مهم تستوسترون در بازسازی سیستم عصبی می باشد 

علاوه بر این نتایج دیگر مطالعات نشان می دهد درمان با تستوسترون سبب مهار آتروفی ماده خاکستری و کاهش التهاب مرتبط با بیماری ام اس(MS) شد

استروژن :

 

استروژن از طریق مکانیسم‌های تنظیمی مختلف بر هدایت سیگنال‌های عصبی و تغییرات بافتی در مغز تأثیر می‌گذارد. در عین حال، ژن‌های مرتبط با بیماری‌های عصبی نیز توسط استروژن تنظیم می‌شوند. گزارش شده است که استروژن پراکسیداسیون لیپیدی و استرس اکسیداتیو و آسیب اکسیداتیو درون زا را کاهش می دهد. همچنین ژن فاکتور نوروتروفیک مشتق از مغز (BDNF) حاوی یک جزء پاسخ به استروژن (ERE) است که تأیید می کند که ERβ بر بلوغ و شکل پذیری سیناپس ها از طریق مسیر سیگنالینگ BDNF تأثیر میگذارد . PD یک بیماری نورودژنراتیو است که در اثر دژنراسیون جسم سیاه یا از دست دادن نورون ها و گیرنده های دوپامینرژیک ایجاد می شود. مشخص شده است که استروژن می تواند گیرنده های D2 DA را از حالت میل ترکیبی بالا به حالت میل ترکیبی کم در میمون های مبتلا به دیسکینزی های مختلف تبدیل کند. یک تعامل مهم بین سیستم رنین-آنژیوتانسین مغز (RAS) و اثرات ۱۷β-استرادیول در مدل‌های PD، RAS پیشرفت دژنراسیون دوپامینرژیک را با تشدید التهاب عصبی افزایش می‌دهد و استروژن با مهار RAS از نورون‌های دوپامینرژیک محافظت می‌کند.

داروهای گیاهی

علاوه بر هورمون تراپی ، استفاده از محصولات و دارو های طبیعی می تواند گزینه جایگزینی برای درمان انواع اختلالات عصبی باشد زیرا این درمان ها برخلاف درمان های شیمیایی که مولکول محور هستنند دارای اثرات درمانی سیستمیک هستنند و همچنین عمدتا بدون عوارض جانبی هستنند .

محصولات طبیعی، متابولیت‌های ثانویه و مولکول‌های زیست فعال مشتق‌شده از گیاهان به شمار می روند که منبع مهم بیولکول‌های فعال زیستی هستند نقش دارو های طبیعی در جلوگیری از بیماری های تخریب‌کننده عصبی توسط تحقیقات in vitro و in vivo متعددی تأیید شده‌است . دارو های طبیعی بیومولکول های طبیعی متفاوتی مانند ، مانند آنتی اکسیدان های پلی فنولیک  در گیاهان، میوه ها، آجیل و سبزیجات مشتق می شوند

این دارو های طبیعی ممکن است به جلوگیری از تخریب عصبی و بهبود حافظه مغز و توانایی‌های شناختی کمک کنند. همچنین تصور می‌شود که آنها نقش کلیدی در پیشگیری و درمان بیماری‌های عصبی، از جمله AD، صرع، و PD دارند.به طور مثال در یک مطالعه اخیر گزارش شده است ، بربرین تجمع Aβ۴۲ و هیپرفسفوریلاسیون پروتئین تاو و همچنین رسوب آمیلوئید بتا (Aβ ) را از طریق کاهش قابل توجه استرس شبکه آندوپلاسمی (ER) کاهش می دهد . همچنین در یک مطالعه ترکیبی ملاتونین با رسوراترول نشان داد که رسوراترول وملاتونین سبب افزایش حافظه ، که با تست هایی از جمله آزمون ناول آبجکت بررسی شده بود ، در مدل‌های آلزایمر شد .

علاوه بر این بسیاری از بررسی‌های اخیر نقش فوق‌العاده کورکومین را در بهبود علائم بیماری های عصبی مانند آلزایمر ارزیابی کرده‌اند، نتایج این مطالعات نشان داده است که که کورکومین با دخالت در مسیر های مهم مولکولی از جمله mTOR، TrkB، LXR-β، TLR-2، ER-β، GluN2B، β-سکرتاز و GSK-3β سبب کاهش رسوب آمیلوئید بتا می شود

Myricitrin، یک ترکیب فنولی طبیعی با خواص آنتی اکسیدانی و ضد التهابی می باشد . پتانسیل درمانی Myricitrin در مدل موش پارکینسون توسط چندین مطالعه بررسی شد ومشخص شد که myricitrin باعث کاهش فعالیت آنزیم مونو آمیناز و افزایش سطح دوپامین شد. همچنین یک مطالعه دیگر نشان داده است در مدل موش PD، myricitrin می تواند ناهماهنگی حرکتی و تعادلی را کاهش دهد.

با توجه به عملکرد پایین و وجود عوارض جانبی شدید دارو های شیمیایی ، استفاده از روش های درمانی جدید که بتواند با حداقل عوارض جانبی سبب بهبود بیماری های عصبی شود یک امر ضروری به نظر می رسد. توسعه این روش ها و مطالعه مکانیسم های  مولکولی اثر گذاری این درمان ها میتواند یک موضوع جذاب برای پایان نامه ها و طرح های تحقیقاتی پژوهشگران محترم باشد.

 

جهت اطلاع شما کاربر گرامی استفاده از خدمات مطالعات حیوانی – بافت شناسی – آزمایشگاه بیوتکنولوژی – آزمایشگاه پاتولوژی – آزمایشگاه ژنتیک – اسانس گیری – جنین شناسی – میکروبیولوژی توسط لینک های مربوطه اقدام نمایید.

منابع:

doi.org

DOI 10.1212/WNL.0b013e318271f823