تاثیر پروبیوتیک ها بر COVID-19

کرونا ویریوس COVID-19، یک ویروس پوشش دار با ژنومی از نوع ریبونوکلئیک اسید می باشد که در طبیعت رایج بوده و مانند سایر ویروس ها، میزبان های طبیعی بالقوه زیادی دارد که به صورت میزبان واسط یا میزبان نهایی عمل می کنند. این موضوع چالش های بزرگی برای پیشگیری و درمان COVID-19 ایجاد می کند. این ویروس در دسامبر ۲۰۱۹ در شهر ووهان چین با همه‌گیری در انسان شیوع پیدا کرد که پس از مدت کوتاهی تمام جهان را درگیر کرد.

علائم بالینی COVID-19

شایع ترین علائم عفونت کروناویروس عبارت اند از: تب، سرفه، خستگی و به طور نادر اسهال و استفراغ، سندرم تنفسی حاد (Acute respiratory distress syndrome) یا به اختصار ARDS که حدودا ۹ روز پس از شروع عفونت بروز می کند. این ویروس علاوه بر ریه به سایر بافت ها از جمله قلب، کلیه، کبد، چشم و سیستم عصبی آسیب می زند.

تشخیص COVID-19

بهترین روش تشخیص کروناویروس، تست مولکولی PCR است که بهترین زمان نمونه برداری، ۵ الی ۶ روز پس از شروع بیماری از مجاری تنفسی فوقانی و تحتانی ( سوآپ نازوفارنکس و اوروفارنکس) می باشد. بعد از انجام آزمایش نیز مهم ترین کار، تفسیر دقیق نتایج تست های مولکولی است.

درمان COVID-19

درمان های رایج، شامل استفاده از داروهای ضد ویروسی هیدروکسی کلوروکین و Remdesivir، اینترفرون آلفای نوترکیب، استفاده از آنتی بادی های مونوکلونال متصل شونده به RBD ویروس، ایمونوگلوبولین داخل وریدی(IVIG)، پلاسماتراپی از طریق تزریق پلاسمای افراد بهبود یافته از کرونا به دلیل وجود آنتی بادی های IgG، IgM و IgA اختصاصی علیه شاخص های آنتی ژنیک COVID-19 می باشد.

تاثیر پروبیوتیک ها بر COVID-19

پروبیوتیک ها میکروارگانیسم هایی هستند که در صورت مصرف در دوز کافی، می توانند اثرات مفید در میزبان داشته باشند. نتایج مطالعات نشان داده اند که پروبیوتیک ها در جلوگیری از ابتلا به عفونت های ویروسی و باکتریایی مانند سپسیس و ورم معده و روده نقش مهمی دارند و می توانند اسهال مرتبط با دارو و عفونت دستگاه گوارش را کنترل کنند. همچنین اثرات مفید پروبیوتیک ها بر ویروس های ایجاد کننده عفونت در دستگاه تنفس فوقانی تایید شده است. اما باید توجه داشت که همه ی پروبیوتیک ها در کاهش خطر ابتلا به عفونت دستگاه تنفسی نقش ندارند. برای مثال بیفیدوباکتریوم انیمالیس و لاکتوباسیلوس رامنوسوس در عفونت روده موثر هستند ولی در عفونت نازوفارنکس نقش ندارند.

تحقیقات گسترده ای، نقش های بیولوژیکی پروبیوتیک ها بر اختلالات ریوی شامل آسم، بیماری انسداد مزمن ریوی، برونشیت مزمن، سرطان ریه، ذات الریه مورد بررسی قرار داده اند. همچنین مشخص شده است که عفونت های ویروسی در دستگاه تنفسی، باعث اختلال در میکروبیوتای روده می شوند. مهم ترین پروبیوتیک ها که می توانند با کاهش همه گیری COVID-19 مرتبط باشند شامل L.casei L.gasseri B.longum B.bifidum L.rhamnosus L.plantrum Pediococcus pentosaceus and Leuconostoc mesenteroides می باشند.

مطالعات اخیر در چین نشان داده اند که COVID-19 بر تعادل میکروبیوتای طبیعی در روده انسان با کاهش لاکتوباسیلوس و بیفیدوباکتریوم، اثر می گذارد. همچنین در مطالعه ای دیگر مشاهده شده است که افراد مبتلا به کووید-۱۹ از اسهال مربوط به استفاده از آنتی بیوتیک، رنج می برند که نشان دهنده نیاز به استفاده از پروبیوتیک ها برای متعادل کردن جمعیت میکروبیوتای روده است.

در مطالعه گذشته نگر در چین، مشاهده شده است که بیماران با علائم نسبتا خفیف، همراه با استفاده از لوپیناویر، ریتوناویر و آربیدول، از پروبیوتیک ها استفاده کرده بودند و بهبود یافتند. در مطالعه ای دیگر مشاهده شده است، کروناویروس می تواند باعث هیپوکسمی شدید و به هم خوردگی تعادل میکروارگانیسم های روده (کاهش لاکتوباسیلوس، بیفیدوباکتریوم) و افزایش عوامل بیماریزا مانند کورینه باکتریوم، اکتینوباکتریا شود.

به طور کلی از پروبیوتیک می‌توان برای کمک به بهبود ایمنی عمومی بدن استفاده کرد، اما هیچ دلیل منطقی علمی در مورد استفاده از پروبیوتیک‌ها برای محافظت، جلوگیری یا درمان عفونت COVID-19 به طور خاص وجود ندارد. 

منابع
۱.Yang Y, Lu Q, Liu M, Wang Y, Zhang A, Jalali N, et al. Epidemiological and clinical features of the 2019 novel coronavirus outbreak in China. medRxiv. 2020.
۲. Baud, D., Agri, V.D., Gibson, G.R., Reid, G., Giannoni, E., 2020. Using Probiotics to Flatten the Curve of Coronavirus Disease COVID-2019 Pandemic. Frontiers in Public Health 8,186.
۳. Yu, L., Tong, Y., Shen, G., Fu, A., Lai, Y., Zhou, X., Yuan, Y., Wang, Y., Pan, Y., Yu, Z., 2020. Immunodepletion with Hypoxemia: A Potential High Risk Subtype of Coronavirus Disease 2019. medRxiv.

مطالب مرتبط: بیوفیلم میکروبی – پروبیوتیک ها و کاربرد آن در پزشکی
خدمات مرتبط: خدمات میکروبیولوژی – خدمات علمی پژوهشی در حوزه علم بیوتکنولوژی