پروبیوتیک ها و بیماری های پوستی

به گسیختگی ساختمان بافتی پوست در اثر آسیب ناشی از عوامل فیزیکی و شیمیایی، زخم می گویند. التیام زخم ها شامل: فاز هموستاز، فاز التهاب، فاز تکثیر سلولی و فاز تمایز می باشد.

درمان زخم ها یکی از مسائل حیاتی برای انسان بوده است که به همین دلیل داروها و پمادهای شیمیایی مختلفی تولید شده است اما هر کدام عوارض جانبی خاص خود را دارند. طبق مطالعات انجام شده، مشخص شده است که پروبیوتیک ها اثر ضدالتهابی و ترمیمی بر زخم ها دارند که سویه های زنده پروبیوتیک از طریق افزایش سلول های اپیتلیال، تسهیل اتصالات محکم در سلول های HT-29 و Caco-2، القاء رگزایی، ترشح اگزوپلی ساکاریدها، انباشته شدن پروتئوگلیکان ها باعث ترمیم زخم می شوند. اثر بخشی پروبیوتیک ها بر زخم ها به ویژگی های خاصی مانند میزان ترشح اگزوپلی ساکارید بستگی دارد که باعث افزایش توان ترمیمی می شود.

بیماری های پوستی شامل درماتیت آتوپیک، آکنه، اگزما، بیماری های آلرژیک، پیری پوست، عفونت های باکتریایی و قارچی، زخم های مزمن پوستی مانند زخم پای دیابتی می باشند که برای درمان آن ها به طور گسترده از پروبیوتیک ها استفاده می شود.

رایج ترین پروبیوتیک که در درمان پوست موثر است، لاکتوباسیلوس برویس است که فرایند ترمیم زخم را تسریع می کند.

پروبیوتیک ها به صورت پودر، قرص، نوشیدنی و لبنیات به طور گسترده در دسترس مصرف کنندگان قرار گرفته اند؛ که از طریق تحریک رشد انتخابی باکتری های مفید در کولون باعث اثرات مثبت در بدن می شوند؛ با این حال، مکانیسم عمل پروبیوتیک ها به طور دقیق مشخص نیست.

در ادامه برخی از بیماری های پوستی و ارتباط آن ها با پروبیوتیک را ذکر می کنیم

درماتیت آتوپیک

درماتیت آتوپیک، بیماری مزمن، عود کننده، خارش دار و التهابی پوست است که اغلب در دوران شیرخوارگی ایجاد می شود.

پروبیوتیک ها در پیشگیری از درماتیت آتوپیک نقش محافظتی دارند که قبل و بعد از زایمان تجویز می شوند.

آکنه

پروبیوتیک ها در کنترل التهاب سیستمیک، استرس اکسیداتیو و کنترل گلایسمیک محتوای چربی بافتی در درمان آکنه موثر است. رشد بیش از حد پروپیونی باکتریوم آکنس که یک باکتری همزیست پوست است با ایجاد آکنه ولگاریس ارتباط دارد. مطالعات نشان دادند که می توان از پروبیوتیک ها به عنوان یک گزینه ی درمانی برای آکنه ولگاریس با ایجاد اثر ضدالتهابی همراه با آنتی بیوتیک ها استفاده کرد.

اگزما

در مطالعات انجام داده شده، مشخص شده است که پروبیوتیک ها در پیشگیری از ایجاد اگزما نقش دارند.

کاندیدیاز جلدی

اثر پروبیوتیک ها بر کاندیدیاز جلدی لوکالیزه مورد بررسی قرار گرفته است که مشخص شده است پروبیوتیک ها می توانند اثرات آنتی فانگال داشته باشند.

پیری پوست

در سن پیری، pH پوست به علت افزایش فعالیت پروتئاز، افزایش می یابد. از طرفی متابولیسم پروبیوتیک ها با تولید مکرر مولکول های اسیدی باعث کاهش pH محیط اطرافش می شود، بنابراین استفاده از پروبیوتیک ها می تواند pH پوست نرمال را حفظ کند و سطوح فعالیت پروتئازها را به آنچه در پوست سالم و جوان هست، نزدیک کند.

بیماری های آلرژیک

مشاهده شده است پروبیوتیک ها اثر اختصاصی آنتی آلرژیک بر روی سلول های اپی تلیال و ایمنی دارند.

از آنجایی که طبق مطالعات، مشخص شده است که مصرف پروبیوتیک ها از ابتلا به حساسیت های پوستی جلوگیری می کند، می توان از پروبیوتیک ها برای افزایش کیفیت زندگی بیماران و به عنوان درمان کمکی استفاده کرد.

با توجه به مطالعات انجام شده، به نظر می رسد پروبیوتیک ها در درمان بیماری های پوستی موثر هستند، با وجود این برای استفاده از پروبیوتیک ها به عنوان درمان جایگزین ، نیاز به مطالعات بیشتر است.

۱. Hofstra R, Koibuchi N, Fucharoen S. Advances in Biomolecular Medicine: Proceedings of the 4th BIBMC (Bandung International Biomolecular Medicine Conference) 2016 and the 2nd ACMM (ASEAN Congress on Medical Biotechnology and Molecular Biosciences), October 4-6, 2016, Bandung, West Java, Indonesia: CRC Press; 2017.
۲. Bowe WP, Logan AC. Acne vulgaris, probiotics and the gut-brain-skin axis-back to the future; Gut Pathog. 2011; 3(1):1.
۳. Hachem JP, Crumrine D, Fluhr J, et al. pH directly regulates epidermal permeability barrier homeostasis, and stratum corneum integrity/cohesion. J Invest Dermatol. 2003; 121(2): 345-5

مطالب مرتبط: بیوفیلم میکروبی – پروبیوتیک ها و کاربرد آن در پزشکی
خدمات مرتبط: خدمات میکروبیولوژی – خدمات علمی پژوهشی در حوزه علم بیوتکنولوژی