کشت سلولی و اجزای محیط کشت

اصطلاحات کشت سلولی

تمایز زدایی

در این فرایند ویژگی‌های خاص سلول از دست می‌رود و به فنوتیپ اولیه باز‌ می‌گردد. به نوعی می‌توان گفت سلول‌ها ویژگی‌های تخصصی خود را از دست می‌دهند.

تکامل دودمان‌های سلولی

کشت اولیه به عنوان دودمان سلولی در نظر گرفته می‌شود که ممکن است برای تکثیر بیشتر چندین بار پاساژ داده شود. در هر بار پاساژ که با موفقیت انجام می‌شود سلول‌هایی که توانایی تکثیر بیشتری دارند بر دیگری غالب می‌شوند.

پیری سلولی

سلول‌های طبیعی تنها به تعداد محدودی تقسیم می‌شوند و پس از آن دودمان‌های سلولی به دست آمده از بافت خواهند مرد که به آن پیری سلولی گفته می‌شود. دلیل این فرآیند عدم توانایی نسخه‌برداری از توالی‌های انتهایی  DNA در ناحیه‌ی تلومر است‌. البته در این فرآیند سلول‌های بنیادی، جنسی و سلول‌های ترانسفورم شده استثناء هستند که با وجود آنزیم تلومراز قادر به تکثیر نواحی انتهایی هستند.

اجزای محیط کشت

اسیدهای آمینه ضروری و غیر ضروری

• اسیدآمینه‌های ضروری توسط سلول ساخته نمی‌شوند و باید بر حسب نوع سلول به محیط اضافه شوند. گلوتامین مهمترین ترکیب هر محیط است که  به عنوان منبع انرژی سلول عمل می‌کند، پس کمبود آن باعث کاهش قدرت تکثیر سلول می‌شود. کاهش سایر اسیدهای آمینه از جمله سیستئین و تیروزین می‌تواند سرعت رشد و حداکثر دانسیته محلول را کاهش می‌دهد.

ویتامین‌ها

• ویتامین‌های B، E و C در برخی محیط ها وجود دارند. سرم به عنوان مهمترین منبع ویتامین‌های محیط کشت است به همین دلیل کمبود آن، بقا و متابولیسم سلولی را کاهش خواهد داد.

یون‌ها

• مهمترین یون‌های محیط کشت عبارتند از: mg2, ka, k, CL, Ca2, HCO3, SO4, PO4 .

کربوهیدرات‌ها

• گلوکز و گلوتامین به عنوان مهمترین منبع انرژی در کشت سلول به کار می‌رود. با اتمام گلوکز رنگ محیط از قرمز به نارنجی تغییر رنگ می‌دهد.

اجزای اصلی سرم

🔸️فاکتورهای هورمونی محرک رشد سلول

🔸️فاکتورهای پراکندگی و چسبندگی سلولی

🔸️پروتئین‌های انتقال دهنده‌ی هورمون‌ها، مواد معدنی و چربی

آنتی بیوتیک

به منظور جلوگیری از رشد میکروارگانیسم‌ها استفاده از آنتی‌بیوتیک‌ها توصیه می‌شود. اما استفاده مداوم از آنتی‌بیوتیک مضراتی را نیز در بر خواهد داشت.

مضرات استفاده مداوم آنتی‌بیوتیک

• پیدایش‌ سوش‌های میکروبی مقاوم به آنتی‌بیوتیک
• پنهان ماندن آلودگی‌های اندک و آلودگی با میکوپلاسما
• اثرات آنتی‌متابولیکی، آنتی‌بیوتیک‌ها بر روی سلول‌ها
• استفاده‌ی مداوم منجر به تضعیف روش‌های استریل‌سازی ‌می‌شود.

نکته : قرمز فنل به عنوان یک شناساگر PH در محیط کشت استفاده می‌شود. در محیط‌های بدون سرم، قرمز فنل هموستازی یون‌های سدیم و پتاسیم را به هم می‌ریزد، استفاده از سرم این اثرات را خنثی می‌کند.

مطالب مرتبط: تجهیزات مورد نیاز کشت سلول و انواع کشت سلول – عوامل تاثیر گذار بر سلول‌های کشت داده شده – مراحل چرخه سلولی و تفکیک سلول ها
خدمات مرتبط: خدمات سلولی – محیط های کشت تمایزی – داربست های مهندسی بافت